Nôva rechèrche

Vêre tot

La Parola : rêna, rênes
22433

definicion : -

  • Francês : reine
  • Italien : regina
  • Gramatica : nom femenin
  • Varianta : rêna (Pie)
  • Frâsa : Cét vél 'l est bétyon d'una rêna.
  • Frâsa : Pœr profitàr de l'êr si frès de la montagne, Noutro Rê tot sovent lé d'entôrn lo mê d'oût Quite les bôrds du Tibro, ou de l'Arno, ou du Pô En menant avouéc lui la Rêna, sa compagne. Ben sûr, entre tuéts doux, pôvont mielx reussir A vouegiér lors bienfêts sur tot noutro payis.
  • Frâsa : Quand la Rêna des "Frà" s'en part, en boralent, Contre Morin du Brœly, adonc criont "Lyé/Y sens!" Lyé fesêt de grôs uelys, tegnêt sa téta bâssa, Fesent pllètàr lo cuér de son èchena grâssa.
  • Frâsa : Mè sârre cela rêna a môdo per lo côl! La mè fét reculàr, mon chier, tant qu'a três côps! Lé, l'ôtra sè reprend; màs lyé s'est bien bardâye (=mantenua); Et lo quatriémo côp bien luen l'at enchôciêye;
  • Frâsa : Et ses uelys 'ls ant siuvêt dament que l'ls ant possu, Cela ôtra que s'en vat môcha d'avêr pèrdu. Les "Frà" sont màlcontents d'avêr pèrdu lœr rêna; Lo Brœly bouce des mans; n'en valyêt ben la pêna.
  • Frâsa : "A mon tôrn!" 'l at-il dét, un bèrgiér valêsan; Je vâ chèrchiér Fribôrg, rêna de Jovençan. Una vache s'avance en brenlent sa sonalye; O est Fribôrg, que s'en vint presentàr la batalye.
  • Frâsa : Morin, rêna du Brœly, l'atendêt a pièd fèrm. Lé s'anifllont tot setout, s'agouétont de travèrs. Inque cela du Brœly, què que ja bien lagnêye, Sè bète a boralàr; 'l est tota enfarochiêye;
  • Frâsa : Lé, qui gage un ècu, qui gage un louidor; Tot terie son borsèt; ren lyé côte cél jorn. Les rênes du moment s'apelyont pas pœr rire: Châcuna fêt son côp, châcuna sè revire.
  • Frâsa : Niœn 'l aviêt encor vu de batalyes pariér!... A Morin lyé dècape un des pièds de dèrriér; Adonc on sent criàr: Fribôrg! Fribôrg!... la rêna! Tot gent!... lo mot 'l est p'encor dét a pêna,
  • Frâsa : Quand lo tropél 'l at cognu sa rêna Et tuéts les vachiérs ja fotont lo camp, Des felyes et garçons on sent a pêna, L'êr des chançons dèscendre vers lo pllan.
  • Frâsa : Les doves rênes sè sont checa agouétièyes, dês inque sè sont apelyèyes.
  • Maqueta : rêna, rênes